Erbo-de-la-routo
Botrychium lunaria
Ophioglossaceae
Àutri noum : Desferro-miòu, Desferro-muou, Desfero-mulet, Erbo-dóu-matelot.
Nom en français : Botryche lunaire.
Descripcioun :L'erbo-de-la-routo es uno planto sènso flour (teridoufito) proun curiouso, emé uno foundo facho d'uno partido esterlo penado en formo de "fueio" e uno partido fertilo au bout d'un pecou ounte soun estaca lis espourange. La meno lunaria se recounèis à si tros de foundo en formo de miejo-luno emé de costo en ventau.
Usanço :Aquelo planto èro couneigudo à l'age-mejan pèr agué de poudé magi coume lou de rendre invesible se l'acampas lou souar de pleno luno, o pèr saupre l'aveni. Ei couneigudo peréu pèr sougna li mau de vèntre (cagagno), majamen aquéli di règlo (principe di signaturo). Se cresié peréu que lou miòu perdié soun ferre se ié marchavo dessubre (desferre-miòu, TDF).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : Pancaro entresigna
Fueio : Foundo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Botrychium
Famiho : Ophioglossaceae
Ordre : Ophioglossales
Coulour de la flour :
Ges de flour
Petalo : ges
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado umido
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Aupen
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Botrychium lunaria (L.) Sw., 1802
Ferigoulo
Thymus vulgaris
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Farigoulo, Ferigouleto, Ferìgou-de-sant-Jan, Faligoulo, Badassso.
Noms en français : Thym, Farigoule.
Descripcioun :Vaqui uno planto bèn couneigudo que trachis dins la garrigo.
Usanço :Bèn couneigudo pèr assaboura lou manja de proun de biais. En tisano èi bono pèr la digestioun : "Quand avias fa un gros repas, pèr faire la digestioun, prenias uno bono tasso de tisano de ferigoulo, fasié de bèn" (J. Chauvin, Béumount, in O. Madon, op.cit. p. 160). Tambèn, pèr lucha contro la gripo se prenié uno tisano de flour cade jour. Proche Castelano, à la Baumo, s'acampavo "lou matin dóu jour de sant-Jan" e se boutavo dins lou fiò (in J.-L. Domenge, EbV, op.cit.). Li vièio fasien un fiò e lou sautavon nòu cop (ibid.).
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 10 à 40 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Thymus
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mars à jun
Liò : Garrigo
- Tepiero seco
- Roucaio
- Roucas
Estànci : Termoumediterran à Mountagnard
Couroulougi : Estenoumediterrano-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Thymus vulgaris L., 1753